Biblioteka Publiczna

Wystawa „Sambor na dawnej pocztówce”

32–tysięczny Sambor położony nad Dniestrem w obwodzie lwowskim, na dzisiejszej zachodniej Ukrainie, niewiele ponad godzinę drogi z polskiego Przemyśla, to miasto bardzo ważne dla historii – nie tylko Gryfina, ale Polski.

Profesor Stanisław Sławomir Nicieja w piątym tomie swojej monografii „Kresowa Atlantyda. Historia i mitologia miast kresowych” pisze m.in.: „Tym, który u zarania odegrał bodaj najważniejszą rolę w budowaniu znaczenia Sambora, był Spytko z Melsztyna, od 1377 roku marszałek nadworny króla Ludwika Węgierskiego, później wojewoda krakowski i jeden z głównych architektów planu matrymonialnego, aby ożenić Litwina Władysława Jagiełłę z królewną Jadwigą. Spytko był okazał się znakomitym gospodarzem tych ziem. Wzniósł w Samborze ufortyfikowany zamek i 13 grudnia 1390 roku ogłosił dokument nadający miastu prawa magdeburskie. Sambor był miastem chętnie odwiedzanym przez królów polskich, zwłaszcza z dynastii jagiellońskiej (bywali tam wszyscy) i później elekcyjnych, ale najdobitniej w dzieje Sambora wpisała się królowa Bona. Gdy stała się właścicielką dóbr samborskich, polubiła to miejsce i często tam przebywała. Towarzyszył jej w polowaniach mąż, Zygmunt I zwany Starym.” Zwraca uwagę fakt, że słowa tam nie ma o Rusinach, czyli Ukraińcach. Trzeba podkreślić, że prof. Nicieja jest historykiem pozbawionym uprzedzeń narodowych i gdyby Rusini (Ukraińcy) jakąkolwiek cegiełkę w budowanie Sambora włożyli, na pewno by to odnotował. Kresowe miasta Rzeczpospolitej były miastami przede wszystkim polskimi i jeżeli ubogacał je element innych kultur – to w następującej kolejności: niemiecki, żydowski, ormiański.

Sambor – jak wszystkie miasta kresowe – tętnił polskością, był jej gorącym ogniskiem. W 1890 roku, w 500. rocznicę założenia miasta powstała tam organizacja Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” założona przez członków elity miasta – obok burmistrza i jego zastępcy gniazdo „Sokoła” w Samborze tworzyli nauczyciele, lekarze, notariusze. W 1904 roku samborski „Sokół” zyskał piękną, nowo wzniesioną siedzibę, przed którą dwa lata później odsłonięto pomnik Tadeusza Kościuszki. [1]

Wystawa, zorganizowana przez Gminę Gryfino, Bibliotekę Publiczną w Gryfinie, we współpracy z gryfińskimi Sybirakami, prezentuje Sambor widziany oczyma dawnych pocztówek. Zobaczymy na nich nie tylko rynek, ratusz, kościoły, dworzec kolejowy ale również miejski dzień targowy czy elektrownię.

Otwarcie wystawy odbyło się w dniu 14.09.2017 o godz. 15.00, w Bibliotece Publicznej w Gryfinie, ul. Kościelna 24. Wystawa potrwa do końca października. Wstęp wolny.

Zapraszamy.